Giao thức Defi nổi bật và cách tham gia

Các giao thức Defi về hoạt động tạo lập thị trường, bảo lãnh phát hành bảo hiểm hay các hoạt động tạo ra sản phẩm có cấu trúc thường chỉ dành cho các tổ chức có nền tảng vốn lớn và kiến thức chuyên môn cao. Tuy vậy, các giao thức này đang dần dần gỡ bỏ các rào cản này và mang các hoạt động này đến gần với công chúng hơn.

Yield Farming (Canh tác năng suất)

Yield Farming hẳn là một trong những giao thức Defi có tính năng sáng tạo nhất. Nó đề cập đến hoạt động phân bổ vốn cho các giao thức trong DeFi để thu lợi nhuận. Điều này giúp người dùng có thể kiếm được nguồn lợi từ việc canh tác của mình một cách dễ dàng hơn.

Hầu hết các giao thức DeFi là các ứng dụng tài chính ngang hàng, nơi đó vốn phân bổ sẽ được sử dụng để cung cấp dịch vụ cho người dùng cuối. Các khoản phí thu được từ người dùng sau đó sẽ được chia cho các nhà cung cấp vốn và giao thức. Các khoản phí mà các nhà cung cấp vốn nhận được là lợi tức nội tại.  

Trong tiếng lóng của tiền điện tử, người ta gọi những nhà đầu tư này là “nông dân năng suất” (Yield Farmers) và cơ hội thu lợi nhuận là “trang trại” (Farms). Nhiều nông dân năng suất liên tục xoay vòng trang trại của họ để tìm kiếm các cơ hội năng suất cao nhất. 

Dưới đây là một số ví dụ về canh tác năng suất, trong đó vốn được cung cấp sẽ được sử dụng cho nhiều mục đích:

Giao thức Defi Giao dịch : Cung cấp vốn để tạo thị trường trên các sàn giao dịch phi tập trung, đổi lại thu được phí giao dịch. 

Giao thức Defi Cho vay: Cung cấp các khoản vay cho người đi vay, thu lãi. 

Giao thức Defi Bảo hiểm: Bảo hiểm, thu phí bảo hiểm nhưng chịu rủi ro thanh toán các yêu cầu bồi thường.

Giao thức Defi quyền chọn: Ghi lại quyền chọn và  bán quyền chọn mua hoặc quyền chọn bán để kiếm lợi nhuận.

Giao thức Defi tài sản tổng hợp: Đúc đồng neo giá hoặc các tài sản tổng hợp khác, đổi lại thu được phí. 

Khai thác thanh khoản (Liquidity Mining)

Dịch vụ tài chính là một ngành sử dụng nhiều vốn và thường được hưởng lợi từ việc đầu tư kinh tế quy mô lớn. Điều này có nghĩa là doanh nghiệp càng có nhiều vốn thì càng tốt. Các giao thức DeFi cũng không ngoại lệ, việc thu được nguồn vốn lớn sẽ là một lợi thế cạnh tranh đáng kể giữa các giao thức DeFi.

Trong tiền điện tử, các giao thức DeFi khuyến khích việc cung cấp thanh khoản thông qua các chương trình khai thác thanh khoản. Đổi lại, giao thức mang đến các chương trình phần thưởng bằng cách đưa ra các mã thông báo gốc của giao thức để đổi lấy vốn. Các mã thông báo này thường đi kèm với quyền quản trị và có thể có khả năng tích lũy dòng tiền từ các giao thức DeFi.

Khi được thiết kế phù hợp, các chương trình khai thác thanh khoản trở thành cách nhanh chóng nhất để khởi động lượng lớn thanh khoản trong một khung thời gian ngắn, mặc dù quyền sở hữu mã thông báo bị phân tán. Các chương trình này cũng có thể được sử dụng để khuyến khích người dùng thử các giao thức DeFi mới. 

Các chương trình khai thác thanh khoản cũng là một cách mới để thu hút sự tham gia của cộng đồng cho các giao thức DeFi. Vì bản chất các giao thức DeFi là mã nguồn mở nên nó dựa vào sự đóng góp tự nguyện từ cộng đồng. Việc phân phối mã thông báo khuyến khích sự tham gia của cộng đồng trong việc định hướng tương lai của giao thức. 

Mặc dù có vẻ như các chương trình khai thác thanh khoản cung cấp phần thưởng miễn phí, nhưng khi tham gia, người dùng sẽ phải khóa vốn của họ trong một thời gian và vốn của họ có cơ hội để kiếm được lợi nhuận cao hơn ở những nơi khác. Ngoài ra, trong nhiều trường hợp, việc khóa vốn của người dùng không phải là không có rủi ro. Các hoạt động canh tác năng suất thường có nhiều rủi ro khác nhau có thể dẫn đến mất tiền.

Hình thức phổ biến nhất của chương trình khai thác thanh khoản là cung cấp tính thanh khoản mã thông báo gốc trên các sàn giao dịch phi tập trung với các mã thông báo cơ sở như ETH, WBTC hoặc USD stablecoin. Các chương trình như vậy khuyến khích việc tạo ra tính thanh khoản xung quanh các mã thông báo gốc của giao thức và cho phép người dùng giao dịch các mã thông báo này trên các sàn giao dịch phi tập trung một cách dễ dàng. 

Để hiểu rõ hơn về Yield Farming, mời đọc thêm : Yield Farming kiến thức cơ bản cần biết

Airdrop

Airdrop về cơ bản là các mã thông báo được phân phối tự do. Các dự án thường tiến hành airdrop như một phần của chiến lược tiếp thị của họ để tạo sự chú ý xung quanh việc ra mắt mã thông báo của họ, mặc dù có sự đánh đổi của việc phân tán quyền sở hữu mã thông báo. 

Một số dự án cũng tiến hành airdrop để thưởng cho những người dùng sớm đã tương tác với các giao thức của họ. Mỗi giao thức sẽ có các tiêu chí để người nhận airdrop đủ điều kiện, chẳng hạn như thời gian tương tác và số lượng tối thiểu được sử dụng. 

Một trong những đợt airdrop đáng chú ý nhất là đợt airdrop do Uniswap thực hiện. Những người dùng ban đầu đã được thưởng tối thiểu 400 UNI, đợt airdrop này trị giá 11.484 đô la. 

Cung cấp DEX ban đầu (Initial DEX Offerings-IDO)

Các dự án tiền điện tử phải sáng tạo trong chiến lược phát hành và phân phối mã thông báo của họ. Với sự phổ biến ngày càng tăng của các sàn giao dịch phi tập trung (DEX), các dự án hiện có một lựa chọn khả thi là chuyển trực tiếp đến người dùng mà không phải trả phí cao ngất ngưởng để được niêm yết trên các sàn giao dịch tập trung. Các nhóm dự án tiền điện tử hiện có thể liệt kê các mã thông báo của họ mà không cần sự cho phép trên các DEX này. 

Tuy nhiên, việc phân phối mã thông báo một cách công bằng và cho nhiều nhóm người dùng với mức giá hợp lý vẫn là một nỗ lực khó khăn. Có nhiều loại IDO khác nhau và chúng ta sẽ xem xét một vài loại phổ biến.

Đường cong trái phiếu ban đầu (Initial Bonding Curve Offering- IBCO)

Cung cấp đường cong trái phiếu ban đầu, hoặc IBCO, là một khái niệm khá mới nhằm ngăn chặn các hoạt động chạy trước. Về cơ bản, khi nhiều nhà đầu tư cung cấp vốn vào đường cong liên kết, giá mã thông báo sẽ tăng từ giá trị ban đầu của nó. 

Tuy nhiên, sẽ không thành vấn đề khi người dùng chọn đóng góp vì tất cả các nhà đầu tư sẽ thanh toán dựa trên cùng một mức giá quyết toán cuối cùng. Dựa trên giá tại thời điểm kết thúc của IBCO, mỗi nhà đầu tư sẽ nhận được một phần mã thông báo dựa trên phần của họ trong tổng số vốn đã đầu tư. Các dự án như Hegic và Aavegotchi đã sử dụng phương pháp phân phối này trong các đợt ra mắt mã thông báo đầu tiên của họ với thành công lớn.

Nhóm khởi động thanh khoản (Liquidity Bootstrapping Pool- LBP)

Được lưu trữ bằng cách sử dụng các nhóm thông minh của Balancer, các nhóm khởi động thanh khoản (LBP) là một cách để các dự án bán mã thông báo của họ bằng cách sử dụng trình tạo thị trường tự động (AMM) có thể định cấu hình.

Thông thường, các nhóm này sẽ chứa mã thông báo dự án và mã thông báo tài sản thế chấp, thường có giá trị bằng stablecoin. Bộ điều khiển của nhóm thông minh có thể thay đổi các thông số của nó và giới thiệu nhiều tính năng khác nhau cho đợt bán hàng, chẳng hạn như giá giảm theo thời gian cũng như tạm dừng bất kỳ giao dịch hoán đổi nào do nhu cầu cao hoặc các lỗ hổng bên ngoài.

Trang trại ban đầu (Initial Farm Offering- IFO)

Được giới thiệu lần đầu tiên bởi PancakeSwap, một trang trại Ban đầu (IFO) cho phép người dùng đặt cược các mã thông báo nhà cung cấp thanh khoản (LP) của họ để đổi lấy các mã thông báo của dự án. Sử dụng cơ chế tràn, người dùng có thể đặt cược nhiều hay ít tùy thích.

Trong trường hợp đăng ký quá mức, bất kỳ mã thông báo thừa nào sẽ được trả lại cho người đặt giá thầu. IFO trên PancakeSwap sử dụng mã thông báo CAKE-BNB LP, nơi dự án nhận mã thông báo BNB để đổi lấy mã thông báo của giao thức mới đúc của họ, trong khi các mã thông báo CAKE còn lại bị đốt.

Xem thêm : Tìm hiểu Sàn giao dịch PancakeSwap

Rủi ro liên quan trong các giao thức Defi

Một khi bạn đã quen thuộc với hệ sinh thái DeFi, chắc chắn người dùng sẽ thấy nhiều giao thức Defi khác nhau cung cấp lợi suất hấp dẫn, đôi khi hơn 1000% Hiệu suất phần trăm hàng năm (APY) Mặc dù rất hấp dẫn để kiếm tiền, nhưng những APY như vậy thường là tạm thời và cuối cùng sẽ ổn định ở mức thấp hơn khi những người nông dân năng suất khác bắt đầu tham gia. 

Với nhịp độ phát triển nhanh chóng của DeFi, các nhà đầu tư cũng phải nhanh chóng đưa ra quyết định xem liệu một dự án có đáng để đầu tư hay không. Nỗi sợ hãi về việc bỏ lỡ (Fear of Missing Out – FOMO) là có thật và không nên xem nhẹ. 

Bất kể là thương nhân, nhà đầu tư hay nông dân năng suất, người dùng phải luôn cảnh giác với những rủi ro thông thường như rủi ro hợp đồng thông minh, rủi ro mất mát vô thường và rủi ro hệ thống có liên quan. Bất kể một dự án có tiềm năng về mặt kỹ thuật như thế nào, việc khai thác thanh khoản luôn có thể xảy ra những rủi ro từ các tác nhân độc hại. Người dùng cần hiểu rằng hệ sinh thái DeFi vẫn còn non trẻ và hầu hết các hoạt động của giao thức DeFi vẫn đang ở dạng thử nghiệm. 

Tổng kết

DeFi là một bước đột phá và ​​một cuộc cách mạng tài chính nhằm dân chủ hóa khả năng tiếp cận và thúc đẩy hòa nhập tài chính một cách minh bạch. Mặc dù các giao thức DeFi  hiện tại không hoàn hảo nhưng nó cung cấp một cái nhìn thoáng qua về tương lai có thể sẽ như thế nào. 

Giờ đây, bất kỳ ai trên thế giới có quyền truy cập Internet đều có thể tham gia vào cuộc thử nghiệm tài chính lớn này. Các nguyên tắc tài chính tiền điện tử như trở thành nhà cung cấp thanh khoản và mã hóa quyền sở hữu cho phép các hình thức tổ chức mới được hình thành. Sẽ không lâu nữa chúng ta sẽ thấy các giao thức DeFi có giá trị hơn các công ty lớn nhất trên thế giới.